Keltisch Kruis

Titel: Keltisch Kruis

Jaar 2015

40x120 - acryl op paneel - mixed techniques

 

 

Dit schilderij is gebaseerd op het Keltisch Kruis van Clonmacnois in Ierland. Ik heb gekozen voor een Keltisch Kruis met een voorliggend wiel met daarop 4 medaillons. Dit kruis stamt uit de 9e eeuw na Chr.,  is in werkelijkheid 4 meter hoog en gemaakt van zandsteen. Het wordt “Cross of the Scriptures” genoemd.

De inscriptie vraagt om gebed voor de koning van Ierland, en voor Abbot Colmán, die het kruis financierde. Beiden hebben ook de bijbehorende kathedraal gebouwd. Op de verschillende panelen zijn scenes te zien uit de Kruisiging, het laatste oordeel en Christus in het graf.

 

Ik heb de vrijheid genomen om de basis en bedoeling van een dergelijk kruis over te nemen, maar die mijn eigen geloofsinvulling te geven.

 

Hieronder volgt een toelichting op alle facetten van het kruis.

  God de Vader

In het centrum van het kruis is God de Vader weergegeven. Hij is wit, vaag en glinstert. Hij heeft, net als op het originele kruis de traditionele God de Vader-houding, nl. staande met wijd gespreide handen. Deze houding geeft God de Vader weer in openheid en status, maar ook van zijn alomvattendheid, zowel in almacht als in Zijn Schepping. Verder is te zien dat Hij een Koningsmantel draagt.

  God de Heilige Geest

Bovenaan op het kruis is het symbool van de duif weergegeven, een aloud symbool dat staat voor de Heilige Geest.

  God de Zoon

Jezus zelf is niet weergegeven in dit kruis, maar er zijn vele verwijzingen naar Hem. Allereerst de gehele kruisvorm. Deze verwijst direct en zichtbaar naar de lijdensweg van Jezus. Verder zijn op de diverse panelen verwijzing naar Jezus zichtbaar.

 

  De schepping

De schepping is het best zichtbaar in het zonnewiel. Allereerst zijn hier vier kleuren weergegeven. Vanuit het midden met de klok mee: herfst (geel, oranje, rood, bruin), winter (blauw met ijsbloemen), lente (bloemen, frisgroen) en zomer (warm groen). Verder zijn ook de vier elementen weergegeven, van boven met de klok mee: lucht, vuur, aarde en water. In mijn visie behoort dit wiel te kunnen draaien, zoals ook de aarde draait en de seizoenen verstrijken. Centraal hierin staat dan weer de Schepper van het al.

 

Ellende – verlossing – dankbaarheid

Deze trits komt uit de Heidelberger Catechismus, dit is een leerboek van 450 jaar oud, waar veel van onze kerk sinds de Reformatie op gebaseerd is. In deze trits is een sterke nadruk gelegd op zonde, genade en rechtvaardiging.

  Het eerste paneel verbeeldt een ster, een ei-vorm, maar daarover heen is een transparant netwerk aangebracht, waardoor de beschouwer het gevoel krijgt gevangen te zitten. Het eerste paneel is direct onder God de Vader, om weer te geven dat God direct ingrijpt in het leven van mensen.

 Het tweede paneel kent een abstracte verbeelding van het bloed van Jezus, als kernelement voor de verlossing. Hier is een verloop van beneden naar boven te zien, van donker – via het bloed – naar het licht.

  Het derde paneel is dan een weergave van blijdschap en vrolijkheid, maar dan in allerlei groene kleurtinten, waardoor de nadruk gelegd is op groei. De vorm is open, juichend en ontvankelijk voor Gods liefde.

  Helemaal onderaan is dan nog een vierde paneel, nauwelijks meer zichtbaar door de vele bloemen die het kruis omgeven: dit paneel is zachtblauw en symboliseert de innerlijke rust. Rust in de natuur wordt door veel mensen als helend ervaren. Tevens staan deze bloemen symbool voor de mensen, bewust geplaatst onderaan om op te kijken naar omhoog.

 

 Engelen

Tot slot komen we dan aan bij beide engelen, ter linker en ter rechterzijde van God de Vader. Een van de engelen is in rood en de andere in een groene achtergrond weergegeven. De engelen zijn weergegeven als krachtige strijders, let hierbij ook op hun zwaard. Dit verwijst naar de engelen die in opdracht van God de tuin des levens bewaken met vurige zwaarden (Genesis 3).

  De engel aan de linkerzijde kent een afwerende houding, is ook in rood als verbodsomgeving weergegeven. Deze engel is een beschermer èn uitvoerder van het recht en dus een engel om te vrezen, maar hij zit en heeft zijn zwaard niet direct bij de hand…

  De engel aan de rechterzijde kent een meer open houding, is in groen als toegangsomgeving weergegeven. Hij gebaart ‘welkom’. Deze engel is er een om te volgen, maar hij staat en is klaar om direct in te grijpen. Beide engelen, maar vooral ook hun tegenstrijdige identiteiten symboliseren hun taken: uitvoeren van taken, want de regie ligt bij God de Vader. Niet voor niets flankeren zij Hem.